به هم ریختگی دندان ها مشکلی است که نه تنها باعث بروز مشکلات دهان و دندان می شود بلکه به شدت بر اعتماد به نفس افراد دارای این مشکل تاثیر گذار است. از پیشرفت های علم دندان پزشکی ساختن ارتودنسی های متحرک است که در کنار مزایای زیادی که دارد دارای معایبی نیز می باشد که در ادامه به صحبت در پیرامون این موضوع خواهیم پرداخت.
ارتودنسی متحرک چیست؟
ارتودنسی متحرک به دستگاهی گفته می شود که برای حرکت دادن دندان ها و از بین بردن به هم ریختگی آنها در دهان بیماران جا گذاشته می شود. این نوع از دستگاه ها همان طور که از نامشان پیدا است، ثابت نیستند و در طی دوره ها و فواصل مختلف ممکن است بر داشته شوند.
همان طور که می دانید نا مرتبی دندان ها و هماهنگ نبودن فک ها، باریک و یا کوچک بودن فک بالا، شلوغی دندان ها، وجود فاصله زیاد بین دندان ها، نهفتگی دندان ها، وجود دندان اضافی و غیره مشکلات بسیاری در دهان و دندان به وجود می آورند و در نتیجه درمان ارتودنسی اهمیت بالایی پیدا می کند.
به طور کلی ارتودنسی ها به دو دسته متحرک و ثابت تقسیم می شوند. ارتودنسی های متحرک هم انواع مختلفی دارند و به دو دسته اصلی الاینر ها و ریتینر ها تقسیم می شوند.
-الاینر ها: الاینر ها ارتودنسی هایی هستند از جنس ترموپلاستیک که بی رنگ و متحرک بوده و کمتر کسی متوجه قرار گرفتن آن بر روی دندان ها می شود. معمولا طبق نظر و تشخیص پزشکتان تعدادی الاینر برایتان طراحی و ساخته می شود و معمولا باید هر دو هفته یک بار الاینر دندانتان را تعویض کنید.
-ریتینر: ریتینر دستگاه تثبیت کننده ارتودنسی می باشد و زمانی که کار ارتودنسی دندان هایتان تمام شد باید از ریتینر استفاده کنید تا دندان هایتان را ثابت نگه دارد. به این دلیل باید از این دستگاه استفاده کرد چون دندان ها تا مدتی بعد از ارتودنسی تمایل به حرکت و بازگشت به موقیعت قبلی خود را دارند. چنان چه از این وسیله بعد از اتمام دوره ارتودنسی استفاده نکنید، احتمال برگشتن دندان ها به همان جای قبلی و هدر رفتن تمام هزینه و زمان و زحمتی که متحمل شدید وجود دارد.
مزایا و معایب ارتودنسی متحرک
ارتودنسی متحرک مانند تمام روش های درمانی مزایا و معایبی نیز دارد . از مزیت اصلی این روش که بسیار مورد توجه بیماران قرار گرفته این است که با استفاده از ارتودنسی متحرک مسواک زدن و نخ دندان کشیدن دیگر کار سخت و زمان بری نیست. همان طور که می دانید زمانی که شما تحت درمان با ارتودنسی قرار می گیرید، تمیز کردن دندان ها بسیار بیشتر از سایر مواقع اهمیت دارد. با تمیز کردن راحت و سریع ارتودنسی متحرک احتمال عفونت لثه ها و پوسیدگی دندان ها بسیار کم می شود. علاوه بر این تمیز کردن خود دستگاه هم راحت است. کافی است آن را از دهانتان خارج کرده و با مسواک زیر شیر آب و در صورت امکان با شوینده مخصوص بشویید.
مشکل دیگری که افراد در زمان استفاده از ارتودنسی ثابت داشته اند، مشکل در هنگام غذا خودنشان بوده است. حتی نوع مواد خوراکی که استفاده می شود باید به دقت انتخاب شود تا به دستگاه ارتودنسی آسیب نزند. اما با استفاده از ارتودنسی متحرک شما می توانید قبل از غذا خوردن آن را از دندانتان جدا کرده و با خیال راحت هر غذایی که دوست داشتید را میل کنید.
هم چنین ارتودنسی های ثابت در محل چسباندن براکت ها به مرور زمان لکه های سفیدی ایجاد می کند که تا پایان عمر باقی می مانند و ظاهر خوبی ندارند اما در ارتودنسی متحرک به دلیل تمیز کردن دندان به طور کامل این مشکل به وجود نمی آید.
اما از معایب استفاده از الاینر های متحرک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
-در هنگام استفاده از ارتودنسی متحرک به غیر از آب آشامیدنی نباید چیز دیگری مصرف کنید. جویدن و غذا خوردن باعث آسیب دیدن و شکستن الاینر می شود. حتی در مواقع استفاده از الاینر های شفاف نباید از نوشیدنی های رنگی و گاز دار استفاده کنید چون به مرور باعث کدر شدن و بد رنگ شدن آن می شود.
-در طول روز باید دقت کنید که در حدود بیست و دو ساعت باید الاینر در دهانتان باشد تا بتواند نتیجه بخش باشد. اگر احتمال می دهید که نمی توانید این مدت زمان را رعایت کرده و متعهد به استفاده از آن باشید، بهتر است از ارتودنسی ثابت استفاده کنید. مدت زمان کلی استفاده ازالاینر ها بستگی به میزان و شدت نا مرتب بودن دندان ها و سن بیمار و موارد مختلفی دارد اما به طور کلی طول درمان با استفاده از الاینرهای متحرک کمی بیشتر از ارتودنسی های ثابت است.
-هنگامی که برای مسواک زدن و یا غذا خوردن الاینر را از دهانتان خارج کردید، باید دقت کنید حتما آن را شسته و در جعبه مخصوص قرار دهید در غیر این صورت ممکن است آن را گم کنید.
-برای درمان تمام ناهنجاری ها و نامرتبی های دندانی نمی توان از این روش استفاده کرد.
– در زمان استفاده از پلاک متحرک دندانی نه تنها خوردن بلکه تکلم و گفتار شما کمی دچار اختلال می شود.
با وجود همه این معایب باز هم ارتودنسی متحرک مورد پذیرش و طرفداری تعداد زیادی از بیماران است. اما این که بهترین روش باشد یا نه، بستگی به نظر پزشکتان دارد.
ممکن است به هم ریختگی دندان ها آنقدر وسیع باشد که در مراحل اولیه درمان از ارتودنسی ثابت استفاده شود و بعد از کمی جابجایی دندان ها بتوان از ارتودنسی ثابت استفاده کرد.
ارتودنسی متحرک بیشتر برای بزرگسالان مناسب است و هم چنین افرادی که مشکلات پیچیده دندانی ندارند. به دلیل متحرک بودن برای کودکان مناسب نمی باشد.
تنها چیزی که اهمیت زیادی در درمان ارتودنسی دارد رعایت بهداشت است. با رعایت نکردن بهداشت مناسب و نخ دندان کشیدن مرتب نه تنها به سلامت دندان هایتان کمکی نکرده اید بلکه باعث ایجاد مشکلات بیشتری هم می شوید.
بهتر است انتخاب این که از ارتودنسی ثابت استفاده کنید یا متحرک را به عهده پزشکتان بگذارید.